Ekolojik ayak izi nedir ve nasıl hesaplanır makalemizde insanoğlunun doğadaki ekolojik taşıma kapasitesinin ne kadar aşıldığı inceleyeceğiz.
İnsanoğlu doğanın bir parçası olarak ihtiyaçlarını doğadan karşılamaktadır. Bu ihtiyaçlar karşılanırken doğa üzerindeki etkisi, baskı ve ekolojik taşıma kapasitesinin ne kadar aşıldığı fark edilememektedir. Bunu ölçmek üzere geliştirilmiş bir yöntemdir.
Ekolojik Ayak İzi
Ekolojik Ayak İzi kavramına esin kaynağı olan “Ayak İzi”; bir canlının ağırlığına ve ayaklarının boyutuna göre yere yaptığı baskı sonucu derinliği değişen izdir. Çünkü canlıların gezegene yaptığı baskı ve biyolojik üretken alan kullanım miktarı “ayak izi” kavramıyla simgeleştirilmiştir.
Kendisini oluşturan en büyük bileşen olan karbonla iç içe geçerek yaygın olarak “Karbon Ayak İzi” olarak bilinmektedir. Her ne kadar iç içe geçmiş olsa da birbirinden farklı olan kavramlardır.
İnsanın gezegendeki ekosistemler üzerindeki etkisini ölçmek için kullanılan temel bir sürdürülebilirlik göstergesidir. Kavram ilk olarak Dr. Mathis Wackernagel, Prof. William Rees ve arkadaşları tarafından kullanılmıştır.
Doğal kaynakların arzı ya da doğal sermaye “biyolojik kapasite”, doğa üzerindeki talep ise “Ekolojik Ayak İzi” adlandırılmaktadır ve hesaplamalarda da bunlar kullanılmaktadır.Doğal kaynakların arzı “biyolojik kapasite”, doğa üzerindeki talep ise “Ekolojik Ayak İzi” adlandırılmaktadır.
Ayak İzi Hesaplama Formülü:
Ekolojik Ayak İzi (ha) = Tüketim x Üretim Alanı x Nüfus
Hesaplamada kullanılan tüketim değişkeni, malların kullanım ölçüsü olarak ele alınmaktadır.
Neden Önemlidir?
Sürdürülebilirlik; biyolojik üretken alanları arttırmayı, bu alanların kendilerini yenileyebilmesini ve yenileme kapasitelerinin sürdürülmesini öngörür. Yaşamın sürdürülebilirliği için, bireylerin yaşam koşullarını değiştirmesi gerekir. Ekonomik faaliyetlerini gezegenin taşıma kapasitesini dikkate alarak düzenlemeleri gerekmektedir.
Çevrimiçi hesaplama aracına buradan ulaşıp Ekolojik Ayak İzi’nizi hesaplayabilirsiniz.
